15°
ÖNDER YILMAZ Ankara – TBMM İklim Araştırma Komisyonu’na sunum yapan Dikmen, 1993 yılından günümüze deniz seviyesinin yılda 3.1 milimetre yükseldiğini, son 50 yılda karasal alanlarda soğuk gün ve don olan gün sayıları azalırken sıcak gün ve sıcak gecelerin sayısının da arttığını söyledi.
2-6 derece artacak
Türkiye’de sıcaklıkların 2 ila 6 santigrat derece arasında artacağı öngörüsünde bulunan Dikmen, Doğu ve Güneydoğu’daki sıcaklık artışının ülke ortalamasının 1-2 derece üstünde olacağını belirtti. Yağışlarda ortalama azalmanın 60 milimetre olacağını aktaran Dikmen; Ege, Akdeniz, Doğu ve Güneydoğu bölgelerinde negatif, Karadeniz’in doğusunda ise ekstrem yağış artışı olacağına işaret etti. Dikmen, 2071-2100 projeksiyonunda, Aras, Van Gölü, Çoruh, Yeşilırmak havzalarında su fazlalığı, özellikle, Küçük Menderes, Büyük Menderes ve Gediz havzalarında yüzde 60’lara varacak bir su azlığı görüleceğinin tahmin edildiğini anlattı. Dikmen kuraklığın sıcaklık artışıyla katlanarak artacağını bölge bölge rakamlarla aktarırken, Güneydoğu’da kurak gün sayısının 140-160’ı bulacağını, buna bağlı orman yangınlarında da artış olacağını ifade etti. Dikmen, yılda 130 gün karla kaplı olan bölgelerin 2071-2100 döneminde sürenin 90 güne ineceğini, bu rakamın Fırat havzasında 90’dan 44 güne düşeceğini, erime periyodunun da 14 gün olacağını bildirdi.
Yağmur hasadı
Dikmen, 2021 içinde başlattıkları Su Kaynaklarında İklim Değişikliğine Uyum Projesi’yle “yağmur suyu hasadı, gri su kullanımı, suyun fiyatlandırılması, uyum faaliyetlerinin faydalanıcılar ile iş birliği içerisinde yapılması, çalıştay eğitim faaliyetleriyle büyükşehir belediyelerinin bilgilendirilmesini” hedeflediklerini kaydetti. 30 büyükşehir belediyesindeki; sanayi bölgesi, spor salonu, otel, yeni bir konut alanı, mevcut bir konut gibi mikro alanlarda yağmur suyu hasadı ve gri suyun kullanımının nasıl uygulanacağıyla ilgili analizler yapılacağını bildiren Dikmen, ilaveten beşi yağmur suyu hasadı, beşi gri suyun kullanımı olmak üzere toplam 10 adet planlama ve projelendirme çalışması gerçekleştirileceğini belirtti.
Kuraklık afeti
Dikmen, kısa, orta ve uzun vadede yapılacak çalışmaları anlatırken, kuraklığın afet olarak ilan edilmesi gerektiğini ve bu yönde girişimde bulunduklarını açıkladı. Dikmen şunları kaydetti: “Kuraklığın umumi hayata müessir afetler sınıfına alınmasını talep ettik, AFAD Başkanlığıyla iletişim hâlindeyiz. Talebimiz değerlendiriliyor, kuraklık da umumi afetler sınıfına alınacak. Pilot havzalarda taşkın erken uyarı sistemi kurmayı hedefliyoruz. Sulama randımanının özellikle yüzde 55 seviyelerine yükseltilmesi, suyun miktar olarak sürekli ölçülmesi, havzalarda tarıma göre su talebinden vazgeçilerek suya göre tarım yaklaşımına geçilmesi, kullanılmış suların yeniden kullanımı için bir mevzuat olması önemli. Bütün belediyelerdeki su kayıplarının azaltılması için eylem planlarının hazırlanması ve yapılacak çalışmaların bütçelerinin çıkarılması kritik. İçme ve kullanma suyunda büyükşehir belediyeleri ve il belediyelerinde su kayıpları yüzde 30, diğer belediyelerde de yüzde 35’in altına düşürülmeli.”
