11°
Türkiye tam 28 yıl önce 25 Haziran 1993 günü, bir Başbakan ile tanıştı. Tam adı ile Tansu Pembe Çiller, 47 yaşında Türkiye’nin ilk ve tek kadın Başbakanı oldu. Ekonomi profesörlüğü sonrası atıldığı politikada, Milletvekili, Bakan, Genel Başkan ve Başbakanlık koltuklarında oturdu. Kendisini “Türkiye’nin modern yüzü” olarak tanıttı, laikliğin güvencesi olduğunu söyledi, Necmettin Erbakan’ı Başbakanlığa taşıdı. Ekonomik krizler, Susurluk, Sivas olayları, Azerbaycan darbesi, Kardak, 28 Şubat ve örtülü ödeneğin dolandırılması onun döneminde yaşandı. Birinci parti olarak devraldığı DYP’yi, beşinciliğe kadar geriletti, 2002 seçimlerinde baraj altında kalınca da sahneden çekildi.
TEKLİF DEMİREL’DEN
Arnavutköy Amerikan Kız Koleji ve Boğaziçi Üniversitesi’ni bitirip, ABD New Hampshire Üniversitesi’nde yüksek lisans yapmıştı. Ardından Boğaziçi Üniversitesi’nde ekonomi profesörü oldu. Anavatan Partisi’nin ekonomi politikalarına yönelik eleştirel raporlarıyla sivrildi. Süleyman Demirel’in çağrısıyla 1990’da siyasete girdi. Genel Başkan Yardımcısı ve Milletvekili oldu.1991 seçimlerindeki “İki anahtar” sloganı çok tuttu ama dar gelirli iki anahtara kavuşamadı. DYP-SHP hükümetinde artık Devlet Bakanı’ydı. Demirel’e yakın isimlerle ise yıldızı hiç barışmadı. Demirel’in bir görüşme sonrası söylediği, “Kadın olmasa pencereden aşağı atardım” sözü hafızalarda yer etti. Belediye zabıtalarına “Merhaba Asker” Haydar Aliyev’e “Haydar Ali Bey” Göktürk kitabelerine “Gökberk kitabeleri” Çekiç Güç’e ‘’Çekici Güç” güvenoyuna ise “Güvenlik oyu” dedi.
Cesurdu Türkiye için şanstı
Hamdi ÜÇPINARLAR (DYP-Çevre Bakanı):
Ben o dönem kongrede Genel Başkan adayı olarak İsmet Sezgin’i destekledim. Çiller ile görüştüm ve tecrübe kazandıktan sonra bu göreve talip olmasını önerdim. Ancak Genel Başkanlığa seçilince de saygıda kusur etmedik. Bana bakanlık görevi verdi, işime de hiç karışmadı. Tansu Hanım, özellikle terörle mücadele konusunda çok cesurdu, aldığı kararların arkasında dik durdu. Avrupa Birliği konusunda bir kadın Başbakan olarak Türkiye için şanstı. Etrafındaki kadro ve tecrübesizliği ise en büyük eksikliği oldu.
Ülkeyi kötü yönetti
Fikri SAĞLAR (CHP-Kültür Bakanı):
Tansu Çiller henüz DYP Genel Başkan adaylığını düşündüğü dönemde benimle bir görüşme yaptı ve Başbakan Vekili Erdal İnönü’nün bu konuda ne düşüneceğini sordu. Genel Başkan seçilirse hükümet ortağı olacaktı. Erdal Bey’e konuyu ilettim, ‘Biz başka partilerin içişlerine karışmayız, seçilirse düşünürüz’ dedi. Başbakan olarak Türkiye’yi çok kötü yönetti. Ekonomi profesörüydü ama ekonomiyi sıkıntıya soktu, insan hakları ihlalleri arttı, güvenlik konusunu da Genelkurmay’a havale etti. Eşini devlet işlerine karıştırdı.
Süleyman Demirel’in Cumhurbaşkanı seçilmesinin ardından önce DYP Genel Başkanı sonra Başbakan olan Tansu
Çiller, 25 Haziran 1993 günü koltuğuna oturdu ve TBMM’de alkışlarla karşılanarak hükümet programını okudu.
KAYINVALİDE ÇIKINI
1993’te Turgut Özal’ın ölümü sonrası Demirel Çankaya Köşkü’ne çıkınca Çiller de DYP liderliğine aday olup kazandı. 25 Haziran 1993’te ise Erdal İnönü ile birlikte kurduğu hükümette artık Başbakan’dı. Faizleri emirle düşürme girişimi ve 5 Nisan kararları piyasaları yangın yerine çevirdi. Türk Lirası yüzde 51 değer kaybetti. Yine İMF’in kapısı çalındı. AB macerası da hayal kırıklığı ile sonuçlandı. Malvarlığı her zaman tartışma konusuydu. Pelister Çiftliği’ni gizledi, ABD’deki gayrimenkullerini mal beyanına yazmadığı ortaya çıktı. Mallarını babasından kalan miras ile izah etti. Eşi Özer Uçuran Çiller ise kayınvalidesinden kalan bir “Çıkın” içinden 880 adet Cumhuriyet Altını çıktığını savundu. Aradan 28 yıl geçti. Çiller, “Sarışın güzel kadın” benzetmesi ile yakın siyasi tarihte kaldı.
