14°
Meltem Günay / İSTANBUL – Üsküdar Üniversitesi bünyesinde kurulan Kök Hücre Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi (ÜSKÖKMER), alzheimer, Parkinson, otizm, MS gibi hastalıklar için özelleştirilmiş projeler üreterek yeni nesil tedavi yöntemleri geliştirmeyi hedefliyor. Merkezde yapılacak çalışmalar hakkında bilgi veren ÜSKÖKMER Müdürü Prof. Dr. Sevim Işık, öncelikli olarak nörolojik hastalıklara eğileceklerini anlattı.
‘Özelleşmiş merkez’
Hücre Kültürü Araştırma Laboratuvarını kurduklarını ve şu anda Medikal Tanı, İlaç Taşıma ve Doku Mühendisliği Laboratuvarları için çalışmalar sürdürdüklerini söyleyen Prof. Dr. Işık, “Bu merkezin kurulumu çok kritik, ÜSKÖKMER nörolojik hastalıklar üzerine özelleşmiş bir merkez olacak. Üçüncü aşama ise tamamen insan uygulamalarına yönelik hücresel ürünler üretmek.
Üç yıl içerisinde biyomedikal tanı alanında ürün üretimine başlamayı planlıyoruz” dedi.
Kişinin genetik yapısını değiştirmekten ziyade kök hücre desteğiyle hücreleri genetik olarak daha güçlü bir hale getirmeyi hedeflediklerini aktaran Işık, “Biz kök hücrelerde manipülasyonlar sağlayarak örneğin Alzheimer hastalığına karşı nörotrofik faktörleri, kanser hücrelerine karşı toksik, apoptotik faktörleri salgılayabilecek şekilde genetik olarak düzenlenmiş tedaviler uygulamayı planlıyoruz. Amacımız kişinin kendi genetik materyalini değiştirmek değil, aksine kullanacağımız hücreleri genetik olarak düzenleyip, kök hücreleri daha güçlü hale getirmek” dedi.
Kök hücre tedavisi
Kök hücre alanında genellikle uygulamaları yapılan hastalıkların Alzheimer, Parkinson ve ALS gibi hastalıklar olduğunu ifade eden Prof. Dr. Işık sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bunlar hem yaşa bağlı gelişen hem de kalıtsal özelliği olan hastalıklar. İkinci grupta ise nörogelişimsel hastalıklar bulunuyor. Yani bebeğin anne karnındayken ya da doğum sonrasında yaşadığı çevresel ve genetik faktörlere bağlı olarak ortaya çıkan bozukluklar. Mesela otizm bunlardan birisi. Otizm kök hücrelerle tedavi etmeye çok uygun bir hastalık ve tedaviye oldukça iyi cevap veriyor. Aynı zamanda tanıya yönelik olarak medikal tanı dediğimiz kişinin vücut sıvısından alınacak numunelerle o hastalığı çok daha erken aşamada bize verebilecek biyosensörler üzerine çalışmaları hızlandırmayı hedefliyoruz.”
Prof. Dr. Işık öncelikli hedeflerinin alzheimer, Parkinson ve MS gibi hastalıkların tedavisinde projeler üretmek olduğunu belirtirken sonrasında farklı hastalıklarla ilgili çalışmalar yapacaklarını da kaydetti.
Güney Kore ile ortak bir proje hazırlıyorlar
Merkezde Güney Kore ile doku mühendisliği alanında ve kök hücre uygulamalarıyla ilgili bir anlaşma yaptıklarını dile getiren Prof. Dr. Işık, şunları anlattı: “Bu çalışmada kemoterapi ya da radyoterapi hastalarının tedaviden sonra uğradıkları kötü etkileri ortadan kaldırmayı hedefliyoruz. Güney Kore’den anlaşma sağladığımız ekip baş boyun kanserleri üzerine çalışıyor ve radyoterapi sonrasında hastanın özellikle yumuşak dokularında oluşan hasarı ortadan kaldırmayı hedefleyen projeler ortaya koyuyor. Bu projede amacımız hasar gören dokuların rejenerasyonuna yönelik doku mühendisliği ürünleri geliştirmek. Projemizde, radyoterapi sonrasında doku hasarını ortadan kaldıracak ve hasarlı dokuyu rejenere edebilecek bir hidrojen tasarladık.”
