9°
Ceza hukukunda alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemi olan uzlaştırma, 2021 yılında da başarıyla uygulandı. Geçen yıl boyunca uzlaşmaya tabi olan dosyalardan 226 bin 319’u, el sıkışan tarafların belirlediği edimler doğrultusunda anlaşma ile sonuçlandı. Toplumsal uzlaşı kültürüne katkı sağlayan, hızlı, ekonomik ve dostane şekilde anlaşmazlıkları çözüme kavuşturan uzlaşmada 2021’deki başarı oranı da yüzde 84 oldu.
Adalet Bakanlığı’nın Yargı Reformu Strateji Belgesi’nin (YRS) alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemlerinin yaygınlaştırılması amacıyla etkinliğini ve kapsamını artırdığı uzlaştırma müessesi ile soruşturma ve kovuşturma dosyaları daha az masrafla ve daha hızlı bir şekilde çözüme kavuşturuluyor.
BURS, YARDIM, BAĞIŞ, MAMA
Mağdur ve şüphelinin kabulüyle başlayıp, tarafların özgür iradesiyle devam eden uzlaştırma uygulamasında, tarafların uzlaşma teklifini kabul etmesiyle müzakere aşamasına geçiliyor. Tarafsız ve bağımsız uzlaştırmacılar tarafından yürütülen müzakerelerde anlaşma konusu edim, yine taraflarca belirleniyor. Hem mağdur ve müşteki hem de şüphelilerin memnuniyetini en üst düzeye çeken ve toplumsal uzlaşma kültürüne katkı sağlayan uygulama sayesinde mağdurlar suç nedeniyle uğramış oldukları zararları maddi ya da manevi olarak hızlı bir şekilde telafi ediyor.
Topluma örnek teşkil edecek uzlaştırmalar ile YRS’de yer alan uzlaştırma konusunda toplumsal farkındalığın artırılması yönündeki faaliyetler 2021’de daha da artırıldı. Suç faillerinin topluma kazandırılmasını, mağdurların da haklarının korunmasını amaçlayan uzlaştırmayla taraflar, öğrencilere burs, yoksullara nakdi, eşya ve erzak yardımı, yardım derneklerine bağış, fidan bağışı, kan bağışı ve kedi ve köpek maması bağışı gibi örnek teşkil edecek edimlerle uzlaştı.
BAŞARI ORANI YÜZDE 83
Adalet Bakanlığı tarafından 2021’de yapılan uzlaştırmacı sınavında 5 bin 177 kişi başarılı olarak, uzlaştırmacı siciline katıldı. Yeni uzlaştırmacıların sisteme dahil olmasıyla ülke genelinde hizmet veren uzlaştırmacı sayısı 32 bin 569’a yükseldi. Her yıl 200 asliye ceza mahkemesinin bakacağı dosya uzlaştırmacılar tarafından ortalama bir ayda çözüme kavuşturuldu.
Ceza hukuku uyuşmazlıklarında ilk kez 1 Haziran 2005’te uygulanan ve 2016’da gözden geçirilerek yeniden revize edilen uzlaştırma, 1 Ocak 2017’den itibaren Türkiye genelinde etkin ve yaygın bir şekilde uygulanmaya başladı. Uygulamanın başladığı günden bugüne 1 milyon 346 bin 585 uzlaşmaya tabi dosyadan 1 milyon 116 bin 346’sı tarafların el sıkışıp, anlaşması ile sonuçlandı. Müzakeresi tamamlanan dosyalarda uzlaşma başarı oranı yüzde 83 oldu. 2021 yılında ise uzlaşma müzakereleri tamamlanan 268 bin 789 dosyadan 226 bin 319’unda taraflar anlaştı. Yıl boyunca uzlaştırma müessesinin başarı oranı yüzde 84’e ulaştı.
