Rusya-Ukrayna savaşı sonrası son 50 yılın en büyük krizi: Türkiye bölgesel merkez olabilir

Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası, ilişkisini sürdürdüğü ekonomilere yönelik en son tahminleri içeren “Bölgesel Ekonomik Güncelleme” raporunu yayımladı.

Raporda, gelecek dönemde savaşın esas çatışma bölgesinin çok daha uzağındaki ekonomiler üzerinde etkilerinin olmasının beklendiği belirtildi ve bankanın faaliyet gösterdiği bölgelerin 2022 için büyüme tahmininin de 2,5 puan düşürülerek 1,7’ye çekildiği kaydedildi.

Gıda, petrol, doğalgaz ve metaller gibi emtia fiyatlarındaki artışın ekonomiler, özellikle de düşük gelirli ülkeler, üzerinde derin etki oluşturmasının beklendiğinin belirtildiği raporda, Rusya ve Ukrayna’nın buğday, mısır, gübre, titanyum ve nikel dahil küresel ekonomiye yüksek oranda emtia sağladığı hatırlatıldı.

EBRD raporunda, geçen yılın kasım ayında yapılan değerlendirmede Ukrayna ekonomisi için yüzde 3,5 olan büyüme tahmininin yüzde 20 daralma, Rusya ekonomisi için yüzde 3 olan büyüme tahmininin de e yüzde 10 daralma olarak revize edildiği bildirildi.

Raporda, Rusya’nın Kırım’ı ilhak ettiği 2014 yılından bu yana ülkede yeni bir yatırım faaliyetinde bulunmayan bankanın geçen hafta Moskova ve Beyaz Rusya’nın başkenti Minsk’teki ofislerini kapattığı hatırlatıldı.

Türkiye’nin bu yıla ilişkin büyüme tahmininin yüzde 3,5’ten 2’ye revize edildiğinin belirtildiği raporda, gelecek yıl ise yüzde 3,5 seviyesinde bir büyümenin beklendiğine vurgu yapıldı.

Raporda ayrıca, “Türkiye büyük olasılıkla, ek ulaşım ve lojistik maliyetleri nedeniyle batılı, Güney Koreli ve Japon şirketlere hizmet veren bölgesel bir dağıtım merkezi olarak ortaya çıkacaktır.” değerlendirmesine yer verildi.

Orta Asya ekonomilerinin Rusya’da çalışanların yaptığı para transferlerine büyük oranda bağımlı olduğunun belirtildiği raporda, bu ekonomilerin Rus rublesindeki sert değer kayıplarından olumsuz etkilemesinin beklendiği bildirildi.

Raporda, bu yıla ilişkin Orta Asya bölgesinin büyüme tahmininin yüzde 4,7’den 3,2’ye, Orta Avrupa ve Baltık ülkelerinin büyüme tahminin ise 4,7’den 3,4’e çekildiği kaydedildi.

İmalat tedarik zincirleri nedeniyle Ukrayna ile entegre olmuş Orta Avrupa ekonomilerinin ilerleyen dönemde ciddi tedarik sıkıntısı ile karşılaşabileceğinin belirtildiği raporda, Kuzey Afrika ekonomilerinin ve Lübnan ekonomisinin de küresel buğday tedariki riskine maruz kalmasının beklendiği belirtildi.

AB üyesi Güneydoğu Avrupa bölgesi ülkelerinin 2022 büyüme tahmininin 4,2’den 2,8’e, Güneydoğu ve Doğu Akdeniz bölgesinin bu yıla ilişkin ekonomik büyüme tahminin 4,2’den yüzde 2,5 seviyesine çekildiği kaydedildi.

Rapora ilişkin değerlendirmede bulunan EBRD Başekonomisti Beata Javorcik, “Savaş, EBRD bölgelerinde ve küresel olarak ekonomi üzerinde derin bir etki yaratıyor.” dedi.

Javorcik, “Enflasyonist baskılar savaştan önce zaten yüksekti. Şimdi kesinlikle artacak. Bu da çalıştığımız birçok düşük gelirli ülkede ve nüfusun daha yoksul kesimlerinde orantısız bir etkiye sahip olacak.” yorumunu yaptı.